Elektrik Tesisatı Periyodik Kontrolü
Elektrik tesisatları, evlerimizde ve işyerlerimizde enerjinin hayat bulduğu ancak aynı zamanda gizli riskler taşıyan sistemlerdir. 🔍 Düzenli periyodik kontroller, yangın, elektrik çarpması ve enerji kesintilerine karşı en etkili koruma yöntemidir. Bu kapsamlı rehber, elektrik tesisatı periyodik kontrolünün neden gerekli olduğunu, neleri kapsadığını ve yasal gereklilikleri açıklamaktadır.
📋 Elektrik Tesisatı Periyodik Kontrolü Nedir? Neden Yaptırmalısınız?
Elektrik tesisatı periyodik kontrolü; panolar, kablolar, topraklama, koruma cihazları ve bağlı sistemlerin (yangın, paratoner, trafo) ilgili yönetmelik ve standartlara (Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği, Topraklama Yönetmeliği, TS EN 62305, TS HD 60364) uygunluğunun yetkili kişilerce incelenmesi ve test edilmesidir.
🔍 Neden Düzenli Kontrol Şart?
- 👥 Can Güvenliği: Kaçak akım, hatalı topraklama veya izolasyon hatası elektrik çarpma riski oluşturur.
- 🔥 Yangın Önleme: Aşırı ısınan kablolar, gevşek bağlantılar ve uyumsuz devre kesiciler elektrik kaynaklı yangınların başlıca nedenidir. Termal kamera ile elektrik tesisatı kontrolü
- 💸 Enerji Verimliliği: Eski ve hasarlı tesisatlar yüksek enerji kaybına neden olur, faturaları artırır.
- ⚖️ Yasal Zorunluluk: İşyerleri, apartmanlar ve ticari binalar için periyodik kontrol yönetmeliklerle zorunludur.
- 🔌 Kesintisiz Hizmet: Olası arızalar önceden tespit edilerek üretim kaybı ve mali zararlar önlenir.
⚡ Elektrik Tesisatı Periyodik Kontrolü Neleri Kapsar?
1. 🔌 Alçak Gerilim Tesisat Kontrolleri
- 📊 Topraklama Direnci Ölçümü: Topraklama direnci 1-2 Ω altında olmalıdır.
- 🔁 Çevrim Empedansı (Zx) Ölçümü: Kaçak akım durumunda koruma cihazlarının devreyi kesip kesmediği test edilir.
- 📏 İzolasyon Direnci Testi: Kabloların iletkenleri ile toprak arası yalıtım direnci 1 MΩ üzerinde olmalıdır.
- 🛡️ Kaçak Akım Rölesi (RCD) Testi: 30 mA’lik RCD’ler 300 mA kaçakta 40 ms içinde devreyi kesmelidir.
- 🔧 Kablo-Şalter Koordinasyonu: Kesici akımı (In), kablo taşıma kapasitesi (Iz) değerini aşmamalıdır.
2. 🏭 Yüksek Gerilim Trafo ve Şalt Kontrolleri
- ⚠️ Güvenlik Levhaları: Tesis girişlerinde uyarı işaretleri bulunmalıdır.
- 🔒 Kilitleme Sistemleri: Enerji kesme ve kilitleme (lock-out/tag-out) sistemleri kontrol edilmelidir.
- 🛢️ Trafo Yağ Seviyesi ve Sıcaklığı: Yağ seviyesi ve sıcaklık göstergeleri normal sınırlarda olmalıdır.
- ⚗️ Buchholz Rölesi: 500 kVA üzeri trafolarda gaz tespit rölesi zorunludur.
- 🌍 Yıldız Noktası Topraklaması: İşletme topraklama direnci 1 Ω altında olmalıdır.
3. 🔥 Yangın Algılama ve Acil Aydınlatma Kontrolleri
- 🌫️ Dedektör Testleri: Duman dedektörleri özel spreylerle, ısı dedektörleri sıcak hava üfleyerek test edilmelidir.
- 🔊 Siren ve Flaşörler: Tüm uyarıcıların çalışması ve ses seviyeleri kontrol edilmelidir.
- 💡 Acil Aydınlatma: Kaçış yolları ve kritik alanlarda acil aydınlatma 60 dakika süreyle çalışmalıdır.
- 🔄 Sistem Entegrasyonu: Yangın alarmının; söndürme, asansör ve havalandırma sistemleri ile entegrasyonu test edilmelidir.
4. ⚡ Paratoner ve Yıldırımdan Korunma Kontrolleri
- 📐 Kapsama Alanı: Paratonerin koruma yarıçapı risk analizine uygun olmalıdır.
- 🔩 Fiziksel Bağlantılar: İndirme iletkenleri ve topraklama bağlantıları pas, korozyon ve gevşeklik açısından kontrol edilmelidir.
- 🌍 Topraklama Direnci: Paratoner topraklama direnci 10 Ω altında olmalıdır.
📅 Periyodik Kontrol Sıklıkları
- ⚡ Paratoner ve Trafo Kontrolleri: 1 YIL
- 🏭 İş Yerleri, Fabrikalar: 1 YIL
- 🏢 Otel, AVM, Okul: 1 YIL
- 🏘️ Apartman ve Konutlar: 2 YIL (Önerilen)
- 🔥 Yangın Algılama Sistemleri: 6 AY